TY - JOUR ID - 145758 TI - طراحی الگوی مدیریت بحران اجتماع‌محور با استفاده از رویکرد فراترکیب JO - مطالعات مدیریت دولتی ایران JA - JIPAS LA - fa SN - 2676-6256 AU - صالحی نودز, اسما AU - یعقوبی, نورمحمد AU - کیخا, عالمه AD - کارشناسی ارشد مدیریت دولتی، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران. AD - استاد، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران. AD - استادیار، گروه کارآفرینی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران. Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 4 IS - 2 SP - 71 EP - 102 KW - مدیریت بحران KW - اجتماع‌محور KW - فراترکیب DO - 10.22034/jipas.2022.296577.1210 N2 - فراگرد مدیریت بحران در ایران دارای نوسان‌های‌ بسیاری بوده است و یکی از چالش‌های موجود در این زمینه دستیابی به یک نظام مدیریت بحران اثربخش و اجرای موفّق آن است‌. بررسی نحوه مواجهه با بلاهای طبیعی در ایران، حاکی از آن است که دولت‌های متفاوت همت خود را بر مقابله و بازسازی در چرخة مدیریت بحران متمرکز کرده‌اند در حالی که مشارکت اجتماعی برای کاهش بحران‌ها در قالب مدیریت بحران اجتماع‌محور یکی از رویکردهای نوین و رو به رشد است‌ که آسیب پذیری مردم در برابر بلایا را به حداقل می‌رساند. از این‌رو، پژوهش حاضر با هدف شناسایی ابعاد، مؤلفه‌ها و شاخص‌های مدیریت بحران اجتماع‌محور با رویکرد فراترکیب انجام شد. پژوهش از نظر هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت داده‌ها و روش اجرا پژوهشی کیفی با رویکرد فراترکیب است‌ که از طریق تلفیق پژوهش‌های کیفی مختلف، کشف موضوع‌ها و استعاره‌های نوین را بررسی می‌کند. بنابراین، داده‌های حاصل از مرور نظام‌مند مطالعات و پژوهش‌های مرتبط دو دهه اخیر (106 منبع)، در حوزه مدیریت بحران با رویکرد اجتماع‌محوری برای‌ تحلیل انتخاب شدند و چارچوب مفهومی پژوهش با 3 بعد، 11 مؤلفه و 54 شاخص طراحی شد و شاخص‌های احصا شده با استفاده از روش آنتروپی شانون اولویت‌بندی شدند. نتایج پژوهش نشان داد شاخص‌های اهمیّت نقش مردم، مشارکت سازمان‌های مردم‌نهاد، آموزش عمومی، همدلی، همکاری و صمیمیت، رسانه جمعی در آموزش، انعکاس نیازهای واقعی مردم از سوی‌ رسانه جمعی حین بحران، به‌کارگیری مردم بومی در فرایند بازسازی، نقش پیگیری رسانه‌های جمعی بعد از بحران، ارتقای آگاهی‌های مردمی، ترغیب مردم به مشارکت، صداقت و شفافیت رسانه‌ها، تعهد و شبکه اجتماعی به ترتیب دارای بیشترین ضریب اهمیّت هستند. بنابراین توسعه روحیه همکاری و ایجاد انگیزه مشارکت در بین مردم یکی از راه‌های روشن برای‌ کاهش آسیب‌پذیری ناشی از بلاهای طبیعی به‌حساب می‌آید. UR - https://www.jipas.ir/article_145758.html L1 - https://www.jipas.ir/article_145758_9757b5a8560c98897ae886b4d79637fe.pdf ER -