اثر سرمایه اجتماعی بر تسهیم دانش در تیم‌های تولید دانش در یک دانشگاه دولتی

سلیمی, قاسم; ترک زاده, جعفر; دهقان فارسی, زهره

doi:10.22034/jipas.2019.90542

اثر سرمایه اجتماعی بر تسهیم دانش در تیم‌های تولید دانش در یک دانشگاه دولتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

² دانشیار، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

³ کارشناس ارشد مدیریت آموزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

10.22034/jipas.2019.90542

چکیده

تولید و تسهیم دانش یکی از رسالت‌های اصلی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی است. مطالعات نشان داده‌اند وجود سرمایه اجتماعی در محیط‌های آموزش عالی می‌تواند در کیفیت تولید و تسهیم دانش اثرگذار باشد. هدف پژوهش کنونی، بررسی اثر سرمایه اجتماعی بر تسهیم دانش در تیم‌های تولید دانش دانشگاهی دانشگاه شیراز با تأکید بر تیم‌های پایان‌نامه و رساله‌نویسی است. روش پژوهش در این مطالعه، توصیفی از نوع همبستگی است. نمونه آماری این پژوهش شامل 242 دانشجوی کارشناسی ارشد و دکتری و همچنین 122 عضو هیأت ‌علمی دانشگاه شیراز (مجموعاً 364 نفر) است که اعضای تیم‌های تولید دانش (تیم‌های نگارش پایان‌نامه و رساله) هستند. روش نمونه‌گیری طبقه‌ای ساده بود. جهت تحلیل داده‌های پژوهش از روش‌های تحلیل همبستگی و مدل معادله ساختاری استفاده شد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که رابطه معناداری بین سرمایه اجتماعی و تسهیم دانش در تیم‌های تولید دانش دانشگاهی وجود دارد و سرمایه اجتماعی پیش‌بینی‌کننده معنادار و مثبت تسهیم دانش در تیم‌های تولید دانش دانشگاهی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of Social Capital on Knowledge Sharing in Academic Knowledge Production Teams at a Public University

نویسندگان [English]

Ghasem Salimi ¹
Jafar Torkzadeh ²
Zohreh Dehghan Farsi ³

¹ Assistant Professor, Faculty of Education & Psychology, Shiraz University, Iran

² Associate professor, Faculty of Education & Psychology, Shiraz University, Iran

³ M.A in Educational Management, Faculty of Education & Psychology, Shiraz University, Iran

چکیده [English]

Knowledge production and knowledge sharing are among the major missions of universities and higher education institutions. Extant studies have shown that the existence of social capital in higher education can improve the quality of the knowledge production and sharing. The purpose of this paper is to present a conceptual model of how social capital influences the knowledge sharing in academic knowledge production teams. A survey-based methodology was used to collect data from 262 graduate students and 122 faculty of Shiraz University in the dissertation and theses writing teams. Accordingly, the simple stratified sampling method was used in this research, and the hypotheses are examined by the correlation and the structural equation modeling (SEM). The empirical results showed that, in academic knowledge production teams, the relationship between social capital and knowledge sharing is positive and significant.

کلیدواژه‌ها [English]

Social capital
Knowledge Sharing
Academic Knowledge Production Teams
Graduate Students
Higher Education
Public University

مراجع

استاک، روح‌الله، عبدالملکی، جمال (1393). بررسی و تعیین تأثیر سرمایه اجتماعی بر نوآوری با تأکید بر نقش میانجی مدیریت دانش. مدیریت سرمایه اجتماعی. سال 1. شماره 1. 20-1.

امین بیدختی، علی‌اکبر، نظری، ماشاءالله (1388). ارائه یک مدل نظری برای نهادینه‌سازی مؤلفه‌های سرمایه اجتماعی جهت بهبود عملکرد اقتصادی. راهبرد یاس. شماره 19. 75-55.

توسلی، غلامعباس، امانی کلاریجانی، امرالله (1391). تحلیل و بررسی ابعاد سرمایه اجتماعی در شبکه‌های اجتماعی مجازی (با تأکید بر تئوری شبکه)، مطالعات رسانه‌ای. شماره 18. 99-89.

جعفری، محمد، شریف‌زاده، فتاح، قربانی‌زاده، وجه‌اله، رضایی‌منش، بهروز، دلخوش کسمایی، ابوالقاسم (1391). الگوی سرمایه اجتماعی، ابعاد و شاخص‌های آن در کلانتری‌های تهران بزرگ. فصلنامه پژوهش‌های مدیریت انتظامی. سال 7. شماره 3. 396-370.

حسن‌زاده، محمد، علی‌پور ایرانق، سکینه، زندیان، فاطمه (1393). بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و تسهیم دانش در مرکز ملی اطلاعات. تعامل انسان و اطلاعات. سال 1. شماره 1. 43-27.

حشمتی، محمدرسول، دریکنده، علی، مهدی، محمد، شمس‌الهی، حمید (1392). تبیین تأثیر ابعاد سرمایه اجتماعی بر سرمایه فکری در دانشگاه امام علی. مطالعات کمی در مدیریت. شماره 3. 18-1.

حمیدی‌زاده، محمدرضا (1389)، مدیریتدانشودانایی: ساختار،فرایندوراهکارها. چاپ اول. قم: انتشارات یاقوت.

دوستار، محمد، ابراهیم‌پور ازبری، مصطفی، هاشمی، حامد (1391). تأثیر سرمایه اجتماعی بر توسعه مدیریت دانش در دانشگاه‌های وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری استان گیلان. بهبود مدیریت. سال 17. شماره 3. 31-5.

رحمانی میاندهی، غلامرضا، نصرآبادی لواسانی، زهرا، حسن نفرآباد، علی (1380). استقلال دانشگاه در آینده. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی. شماره20. 102-65.

رضائیان، علی (1386). تیم‌سازی در قرن بیست و یکم. تهران: انتشارات سمت.

سلیمی، قاسم، کشاورزی، فهیمه، حیدری، الهام (1393). مطالعه تجربی رابطه توانمندسازی روان‌شناختی و بلوغ، رفتار تسهیم دانش دانشجویان دکتری دانشگاه شیراز. فصلنامه علمی پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی. شماره 3. 22-1.

شیری، مرتضی، زلفی‌گل، محمدعلی (1389). مراکز تحقیق و توسعه: پل موفقیت بین دانشگاه و صنعت. فصلنامه نشاء علم. سال 1. شماره 1. 35-30.

علامه، محسن، توکلی، هدی، طبائیان، ریحانه‌السادات (1395). تأثیر سرمایه اجتماعی بر تسهیم دانش و سرمایه فکری. فصلنامه مطالعات مدیریت و بهبود تحول.شماره 6. 118-101.

علی‌پور درویشی، زهرا (1391). ارائه مدل عوامل مؤثر بر تسهیم دانش گروه‌های آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی (پیمایشی پیرامون واحد تهران شمال و علوم و تحقیقات). مدیریت فناوری اطلاعات. سال 4. شماره 10. 116-91.

قلچ لی، بهروز، مشبکی، اصغر (1385). نقش سرمایه اجتماعی در ایجاد سرمایه فکری سازمان (مطالعه دو شرکت خودروسازی ایرانی). فصلنامه دانش مدیریت. شماره 75. 146-125.

کشاورزی، علی‌حسین (1386). موانع و تسهیل‌کننده‌های دانش در سازمان‌ها. مجموعه مقالات اولین کنفرانس ملی مدیریت دانش. تهران: مرکز همایش‌های بین‌المللی رازی. بهمن 86.

ناطق‌پور، محمدجواد، فیروزآبادی، سیداحمد (1385). شکل‌گیری سرمایه اجتماعی و فراتحلیل عوامل مؤثر بر آن. مطالعات جامعه‌شناختی. شماره 28. 190-160.

نیکچه فراهانی، حمیده، نظری، غلامرضا (1388). نقش سرمایه اجتماعی در بهره‌وری نیروی کار. ماهنامه تدبیر. شماره 202.

Aslam, M. H., Shahzad, K., Syed, A. R., & Ramish, A. (2013). Social capital and knowledge sharing as determinants of academic performance, Journal of Behavioral and Applied Management, 15(1), 25.

Babalhavaeji, F., & Kermani, Z. J. (2011). Knowledge sharing behaviour influences: a case of library and information science faculties in Iran. Malaysian Journal of Library & Information Science, 16(1), 1-14.

Bagozzi, R. P., & Yi, Y. (2012). Specification, evaluation, and interpretation of structural equation models, Journal of the academy of marketing science, 40(1), 8-34.

Berkman, L. F., Kawachi, I. & Glymour, M. M. (Eds). (2014). Social epidemiology (2nd ed.), Oxford: Oxford University Press.

Bock, G. W., Zmud, R. W., Kim, Y. G., & Lee, J. N. (2005). Behavioral intention formation in knowledge sharing: Examining the roles of extrinsic motivators, social-psychological forces, and organizational climate. MIS Quarterly, 29 (1), 87-111.

Bollen, K. A. (1989). Structural equations with latent variables. New York: John Wiley & Sons..

Chahal, S. S., & Gautman, S. (2012). Knowledge sharing among university teaching staff: A case study. Access at: http://www.researchgate.net/publication/230660035_knowledge_sharing_among_university_teaching_staff_a_case_study (11/02/2018).

Chinda, T., & Mohamed, S. (2008). Structural equation model of construction safety culture, Engineering, Construction and Architectural Management, 15(2), 114-131.

Dave, B., & Koskela, L. (2009). Collaborative knowledge management—A construction case study. Automation in Construction, 18(7), 894-902.

Davenport, T. H., & Prusak, L. (1998). Working knowledge: How organizations manage what they know. Harvard Business Press.

Doloi, H., Iyer, K. C., & Sawhney, A. (2011). Structural equation model for assessing impacts of contractor's performance on project success, International Journal of Project Management, 29(6), 687-695

Gagné, M. (2009). A model of knowledge-sharing motivation, Human Resource Management, 48(4), 571.

Gu, Q., Wang, G. G., & Wang, L. (2013). Social capital and innovation in R&D teams: The mediating roles of psychological safety and learning from mistakes, R&D Management, 43(2), 89-102.

Hopkins, N. (2011). Religion and social capital: Identity matters, Journal of Community & Applied Social Psychology, 21(6), 528-540.

Hu, L., & Randel, A. E. (2014). Knowledge sharing in teams: Social capital, extrinsic incentives, and team innovation. Group & Organization Management, 39(2), 213-243.

McLean, I., & McMillan, A. (2009). The concise oxford dictionary of politics, OUP Oxford. Available at: http://www.highbeam.com/doc/1O86socialcapital.html (18/02/2016).

Nahapiet, J., & Ghoshal, S. (1998). Social capital, intellectual capital, and the organizational advantage, Academy of Management Review, 23(2), 242-266.

Ko, D. G., Kirsch, L. J., & King, W. R. (2005). Antecedents of knowledge transfer from consultants to clients in enterprise system implementations. MIS Quarterly, 29(1), 59-85.

Pezeshki, R. G., Alizadeh, N., Zamani M. N., & Shabanali, F. H. (2011). Factors influencing knowledge sharing among personnel of agricultural extension and education organization in Iranian ministry of jihad-e agriculture, Journal of Agricultural Science and Technology, 13 (1), 491-501.

Renzl, B. (2008). Trust in management and knowledge sharing: The mediating effects of fear and knowledge documentation. Omega, 36(2), 206-220.

Rezaee, R., & Nabeiei, P. (2016). Job satisfaction and social capital in university teachers, Journal of Health Management and Informatics, 3(2), 46-50.

Sarlak, M. A., & Eslami, T. (2012). Knowledge sharing in Sharif University of technology: Social capital approach. Quarterly Journal of Public Administration, 3(8), 1-18.

Singh, R. (2009). Does my structural model represent the real phenomenon?: A review of the appropriate use of Structural Equation Modelling (SEM) model fit indices, The Marketing Review, 9(3), 199-212.

Van den Hooff, B., & de Leeuw van Weenen, F. (2004). Committed to share: commitment and CMC use as antecedents of knowledge sharing, Knowledge and Process Management, 11(1), 13-24.

Willem, A., & Scarbrough, H. (2006). Social capital and political bias in knowledge sharing: An exploratory study. Human Relations, 59(10), 1343-1370.