شناسایی و اولویت‌بندی موانع پاسخگویی عمومی سازمان‌های دولتی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت دولتی، گروه خط‌مشی‌گذاری و اداره امور عمومی، دانشکدگان مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

2 دانشیار، گروه خط‌مشی‌گذاری و اداره امور عمومی، دانشکدگان مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

3 استادیار، گروه حکمرانی عمومی، دانشکده حکمرانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

10.22034/jipas.2022.322195.1322

چکیده

سازمان‌های دولتی باید به مردم، نمایندگان آنان و سایر نهادهای نظارتی در برابر اقدامات و عملکرد خود پاسخگو باشند. با این وجود، آن‌گونه که شایسته است به این مهم توجه شایانی نشده است. در این پژوهش آمیخته، هدف، شناسایی و اولویت‌بندی موانع پاسخگویی عمومی سازمان‌های دولتی است. در بخش کیفیِ پژوهش، با استفاده از مصاحبه‌های غیرساختاریافته و عمیق با 24 نفر از مدیران دولتی، کارشناسان سازمان‌های دولتی و استادان رشته مدیریت دولتی و تحلیل داده‌های حاصل از مصاحبه‌ها با تحلیل مضمون، موانع اصلی پاسخگویی عمومی سازمان‌های دولتی و زیرشاخه‌های آنها شناسایی شدند. سپس در بخش کمی، از طریق پرسشنامه‌هایی که دربرگیرنده موانع، شناسایی شده بودند  با روش تحلیل‌سلسله‌مراتبی اولویت‌بندی گردیدند. نتایج نشان می‌دهد که سه دسته موانع ساختاری، محیطی و محتوایی (رفتاری)، پاسخگویی را دچار خدشه می‌کنند. براساس یافته‌های پژوهش، موانع پاسخگویی عمومی سازمان‌های دولتی ایران به ترتیب اولویت عبارت‌اند از: موانع قانونی، نبود سیستم کارآمد پاسخگویی، فساد اداری، عدم حاکمیت شایسته‌سالاری، نبود سیستم ارزشیابی عملکرد مناسب، نبود فرهنگ سازمانی مناسب، ناکارآمدی مدیران، نبود سیستم اطلاعات کارآمد، موانع فرهنگی و عدم ثبات در سازمان‌های دولتی.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identifying and Prioritizing the Barriers of Public Accountability in Iranian Public Organizations

نویسندگان [English]

  • Alireza Dehghanpour Farashah 1
  • Tayebeh Abbasi 2
  • Afsaneh Dehghanpour Farashah 3
1 PhD Student of Public Administration, Public Policy and Administration Department, College of Management, University of Tehran, Tehran, Iran.
2 Associate Professor, Public Policy and Administration Department, College of Management, University of Tehran, Tehran, Iran.
3 Assistant Professor, Public Governance Department, Faculty of Governance, University of Tehran, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Public organizations must be accountable to the people, their agents, and other regulatory bodies for their performance and actions. However, this important issue has not received as much attention as it should in public organizations. In this mixed-method study, the aim is to identify and prioritize barriers of public accountability in public organizations. In the qualitative phase of the research, using unstructured and in-depth interviews with 24 public managers, employees of public organizations, and public administration professors, data was obtained. Analyzing the data using thematic analysis method, the main and minor barriers to public accountability in public organizations and their sub-branches were identified. Then in the quantitative phase of the research, through the questionnaires, the barriers were prioritized using Analytical Hierarchical Process (AHP) methodology. The results show that three categories of structural, environmental, and content (behavioral) barriers disrupt accountability. According to the findings, barriers of public accountability in public organizations, with respect to priority, include legal barriers, lack of efficient accountability system, administrative corruption, lack of meritocracy, lack of proper performance evaluation system, lack of proper organizational culture, inefficiency of managers, lack of efficient information system, cultural barriers, and instability in public organizations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Public Accountability
  • Public Organizations
  • Barriers of Public Accountability
  • Responsibility
  • Performance Evaluation

مراجع

‌اعرابی، سیدمحمد (1380). مطالعه نظام پاسخگویی دولت در ایران: نگرشی تطبیقی، دانش مدیریت، سال 14، شماره 55. 119-155.
الفتی، امیر، یوسفی، بهرام، بهرامی، شهاب، عیدی، حسین (۱۳۹۹). طراحی و تبیین الگوی نظام پاسخگویی در سازمان‌های ورزشی (مطالعه موردی: وزارت ورزش وجوانان)، فصلنامه مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، دوره 19، شماره ۴۷، ۲۰۳-۲۲۲.
الفتی، امیر، یوسفی، بهرام، بهرامی، شهاب، عیدی، حسین (1400). شناسایی و اولویت‌بندی موانع پاسخگویی در سازمان‌های ورزشی، مدیریت ورزشی، دوره 13، شماره 1 ، 160- 141.
پورعزت، علی اصغر (1397). سیستم ارزشیابی عملکرد دوره‌ای (ساعد)، موسسه کتاب مهربان نشر، چاپ اول.
پورعزت، علی اصغر، سید رضایی، میریعقوب (1400). ارزشیابی عملکرد دولت و حکومت، انتشارات سمت، چاپ پنجم.
تقی‌پور ظهیر، صفایی، علی، طیبه (1388). ارائه مدلی جهت پاسخگویی مدیران نظام آموزش عالی در ایران. آینده‌پژوهی مدیریت، دوره 20، شماره 3، 123-107.
دنهارت، رابرت. بی )1388). تئوری­های سازمان دولتی، ترجمه سید مهدی الوانی و حسن دانایی فرد، تهران: انتشارات صفار- اشراقی.
دهقان‌پور فراشاه، افسانه، پورعزت، علی اصغر، قلی پور، آرین، واعظی، رضا (1398). رصد عوامل مؤثر بر کاهش اشتیاق کاری اعضای ‌هیأت‌علمی دانشگاه‌های دولتی ایران. پژوهش‌های مدیریت عمومی، دوره 12، شماره 46، 5-35.
رنگریز، حسن (1399). بررسی گفتمان پاسخگویی دولت‌ها در بخش نظام اداری ایران با استفاده از تحلیل گفتمان انتقادی. فصلنامه سیاستگذاری عمومی، سال 1 ، شماره 1، 203-222.
رهبری، مهدی (1384). رسانه‌ها و پاسخگویی نهادهای حکومت، فصلنامه پژوهش و سنجش، سال 12، شماره 41، 73.
صبحی، الهه، مسعود، غلامحسن، عمادزاده، محمدکاظم،شکرچی‌زاده، احمدرضا (1397). نقش نظام اداری در ارتقای نظام پاسخگویی (مورد مطالعه: ادارات کل استان تهران). حقوق اداری، سال ۶، شماره 17، ۱۲۹-۱۰۳
علیخانی، علی‌اکبر (1384). پاسخگویی در نظام جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه پژوهشی دانشگاه امام صادق(ع)، سال 4، شماره 26.82 -51.
فرج‌وند، اسفندیار ( ١٣٩٣ ). مبانی مدیریت دولتی، تهران: انتشارات فروزش.
گرامیان، سعیده سادات (1399). آسیب‌شناسی نظام پاسخگویی در ایران از منظر رئالیسم‌ انتقادی با استناد به الگوی مطلوب در متون دینی، فصلنامه سیاستگذاری عمومی، سال 6، شماره 3، 208-191.
محمدپور، احمد (1397). ضد روش: زمینه­های فلسفی و رویه‌های عملی در روش‌شناسی کیفی، ویراست دوم. قم: انتشارات لوگوس.
مهرگان، محمدرضا ( 1383 ). پژوهش عملیاتی پیشرفته، تهران: نشر کتاب دانشگاهی.
‌میرسپاسی، ناصر، باقرزاده، محمدرضا (1385). بررسی آسیب شناسی نظام پاسخگویی در سازمان‌های دولتی، فصلنامه پژوهشگر، سال 3، شماره 2/7، 14-1.
نرگسیان، عباس (1390). تغییر در مفهوم پاسخ‌گویی عمومی در رویکردهای مختلف مدیریت دولتی. مدیریت فرهنگ سازمانی، سال 9، شماره 23، 117-144.‎
هاشمیان، سیدمحمدحسین، رحمتی، محمدحسین، حمیدی‌زاده، علی، مرادی، پرستو (1398). استخراج الگویی جامع برای ارزشیابی عملکرد پاسخگویی دولت با روش فراترکیب. فصلنامه سیاستگذاری عمومی، سال 5، شماره 4، 241-260.
واعظی، رضا، آزمندیان، محمدصادق (1390). مدل پاسخگویی سه‌بعدی: نگاهی متفاوت به پاسخگویی، فصلنامه پژوهش‌های مدیریت انتظامی، سال 6، شماره 1، 155-131.
Alam, M. M., Said, J., & Abd Aziz, M. A. (2019). Role of integrity system, internal control system and leadership practices on the accountability practices in the public sectors of Malaysia. Social Responsibility Journal, 15(7), 955-976.
Arnold, N. (2022). Accountability in transnational governance: The partial organization of voluntary sustainability standards in long‐term account‐giving. Regulation & Governance, 16(2), 375-391.
Atmadja, A. T., & Saputra, K. A. K. (2018). Determinant factors influencing the accountability of village financial management. Academy of Strategic Management Journal, 17(1), 1-9.
Aucoin, P., & Heintzman, R. (2000). The dialectics of accountability for performance in public management reform. International review of administrative sciences, 66(1), 45-55.
Bivins, T. H. (2006). Responsibility and accountability. Ethics in public relations: Responsible advocacy, 19-38.
Bovens, M. (2007). Analyzing & assessing accountability: A conceptual framework. European Law Journal, 13(4), 447-488.
Bovens, M. (2005). Public Accountability. In E. Ferlie, L. Lynne, & C. Pollitt (eds.). The Oxford Handbook of Public Management (pp. 182–208). Oxford: Oxford University Press.
Bovens, M., Chillemans, T., & Hart, P. T. (2008). Does public accountability work? An assessment tool. Public Administration, 86(1), 225-242.
Chen, H. C. (2006). Assessment center: A critical mechanism for assessing HRD effectiveness and accountability. Advances in Developing Human Resources, 8(2), 247-264.
Cuganesan, S. (2017). The design of performance budgeting processes and managerial accountability relationships. Public management review, 19(7), 954-971.
Cutt, J., & Murray, V. (2000). Accountability and effectiveness evaluation in nonprofit organizations. Routledge.
Danhoundo, G., Nasiri, K., & Wiktorowicz, M. E. (2018). Improving social accountability processes in the health sector in sub-Saharan Africa: a systematic review. BMC Public Health, 18(1), 1-8.
Dekker, S. (2018). Just culture: restoring trust and accountability in your organization. Crc Press.
Dewi, N., Azam, S., & Yusoff, S. (2019). Factors influencing the information quality of local government financial statement and financial accountability. Management Science Letters, 9(9), 1373-1384.
Doig, A., & Riley, S. (1998). Corruption and anti-corruption strategies: Issues and case studies from developing countries. Corruption and integrity improvement initiatives in developing countries, 45-62.
Dubnick, M. (2005). Accountability and the promise of performance: In search of the mechanisms. Public Performance & Management Review, 28(3), 376-417.
Dubnick, M. J. (2003). Accountability and ethics: Reconsidering the relationships. International Journal of Organization Theory & Behavior, 6(3), 405-441.
Erkkilä, T. (2007). Governance and accountability-A shift in conceptualisation. Public Administration Quarterly, 1-38
Goodin, R., Bovens, M., & Schillemans, T. (2014). Public Accountability. In Oxford handbook of public accountability. Oxford University Press.
Han, Y. (2020). The impact of accountability deficit on agency performance: Performance-accountability regime. Public Management Review, 22(6), 927-948.
Harlow, C. (2003). European governance and accountability. Public Law in a Multi-Layered Constitution, 79.
Hood, C. (1990). De‐Sir Humphreyfying the Westminster model of bureaucracy: a new style of governance? Governance, 3(2), 205-214.
Keay, A. (2017). Stewardship theory: is board accountability necessary. International Journal of Law and Management, 59(6), 1292-1314.
Kustina, K.T., Dewi, G.A.A.O., Prena, G.D., & Suryasa, W. (2019). Branchless banking, third-party funds, and profitability evidence reference to banking sector in indonesia. Journal of Advanced Research in Dynamical and Control Systems, 11(2), 290-299.
Lægreid, P., & Rykkja, L. H. (2022). Accountability and inter-organizational collaboration within the state. Public Management Review, 24(5), 683-703.
Lewicki, R. J., & Wiethoff, C. )2000(. “Trust, Trust Development, and Trust Repair.” In The Handbook of Conflict Resolution: Theory and Practice, edited by M. Deutsch and P. T. Coleman, 86–107. San Francisco, CA: Jossey-Bass.
Lopez, L., & Fontaine, G. (2019). How transparency improves public accountability: The extractive industries transparency initiative in Mexico. The Extractive Industries and Society, 6(4), 1156-1167.
Manirojana, P. (2016). The factors that affect the transparency and accountability of independent organizations in Thailand. Journal of Administrative and Business Studies, 2(5), 225-230.
McPherson, S., & Sunkin, M. (2020). The Dobson–Rawlins pact and the National Institute for Health and Care Excellence: impact of political independence on scientific and legal accountability. The British Journal of Psychiatry, 216(4), 231-234.
Nguyahambi, A. M., & Chang’a, H. H. (2020). Social accountability monitoring as an approach to promoting active citizenship in Tanzania. In Practices of Citizenship in East Africa (pp. 209-226). Routledge.
Nofianti, L., & Suseno, N. S. (2014). Factors affecting implementation of good government governance (GGG) and their implications towards performance accountability. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 164, 98-105.
O'Donnell, G. A. (1998). Horizontal accountability in new democracies. Journal of democracy, 9(3), 112-126.
Overman, S., & Schillemans, T. (2022). Toward a Public Administration Theory of Felt Accountability. Public Administration Review, 82(1), 12-22.
Przeworski, A., Stokes, S. C. S., Stokes, S. C., & Manin, B. (Eds.). (1999). Democracy, accountability, and representation (Vol. 2). Cambridge University Press.
Shah, A. (Ed.). (2007). Performance accountability and combating corruption. World Bank Publications.
Romzek, B. S., & Dubnick, M. J. (2018). Accountability in the public sector: Lessons from the Challenger tragedy. In Democracy, Bureaucracy, and the Study of Administration (pp. 182-204). Routledge.
Rubio-Navarro, A., García-Capilla, D. J., Torralba-Madrid, M. J., & Rutty, J. (2020). Decision-making in an emergency department: A nursing accountability model. Nursing ethics, 27(2), 567-586.
Rubenstein, J. (2007). Accountability in an unequal world. the Journal of Politics, 69(3), 616-632.
Santri, S. H., Yaswirman, Y., Warman, K., & Fauzi, W. (2022). Accountability answers company insurance life based investing against the risk of failure to pay for policyholders. Linguistics and Culture Review, 6(S1), 427-437.
Saunders, M., Lewis, P., & Thornhill, A. (2012). Research Methods for Business Students (Six Edation.). Prentice Hall: London.
Scott, C. (2018). Accountability in the regulatory state. In Administrative Law (pp. 397-419). Routledge.
Suebvises, P. (2018). Social capital, citizen participation in public administration, and public sector performance in Thailand. World Development, 109, 236–248.
Syahputri, Y., Dalimunthe, H., Sabrina, H., & Rahmadhani, S. N. (2019). Factors that Influence the Reality of Performance Accountability in Government Institutions (Empirical Study in Government Deli Serdang District). Budapest International Research and Critics Institute (BIRCI-Journal): Humanities and Social Sciences, 2(1).
Sylvia, A. U. (2016). Instrumentalities for the Effectiveness of Measures of Public Accountability in Africa: The Nigeria Perspective. SAGE OPEN, 6(2).
Tsheletsane, I., & Fourie, D. J. (2014). Factors hindering public financial management and accountability in South Africa. African Journal of Public Affairs, 7(4), 42-56.
Thompson, G., Mockler, N., & Hogan, A. (2022). Making work private: Autonomy, intensification and accountability. European Educational Research Journal, 21(1), 83-104.
Tran, Y. T., Nguyen, N. P., & Hoang, T. C. (2021). Effects of leadership and accounting capacity on accountability through the quality of financial reporting by public organisations in Vietnam. Journal of Asia Business Studies, 15(3), 484-502.
Walsh, S. (2016). Obstacles to NGOs’ accountability to intended beneficiaries: The case of ActionAid. Development in Practice, 26(6), 706-718.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 13 اسفند 1400
  • تاریخ بازنگری: 06 خرداد 1401
  • تاریخ پذیرش: 03 تیر 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار