مؤلفه‌های معنایی حاکی از پیوند ابعاد سرمایۀ فکری و عملکرد سازمانی در شرکت توزیع نیروی برق استان قزوین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مدیریت و حسابداری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

2 کارشناسی ارشد مدیریت استراتژیک، دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

3 کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی، دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی زنجان، زنجان، ایران

10.22034/jipas.2020.220286.1069

چکیده

 هـدف این پـژوهش، بررسی تأثیر ابعاد سرمایۀ فکری بر عملکرد سازمانی با نقش میانجی عوامل انسانی اسـت. پـژوهش از نظر هدف، کاربردی و در دستۀ پژوهش‌های توصـیفی قـرار مـی‌گیـرد. این مقاله، تحقیق هابتور را در مورد رابطۀ بین سرمایۀ فکری و عملکرد شرکت توسعه می‌دهد. این پژوهش بـه روش پیمایشی و مبتنی بر ابزار پرسشنامه با ضریب آلفای کرونباخ 938/0 اجرا شده است. جامعۀ هدف این مطالعه مدیران، کارشناسان و کارمندان شرکت توزیع نیروی برق استان قزوین است که با عملکرد سازمان و سرمایۀ فکری آشنایی دارند. نمونه‌گیری به صورت تصادفی ساده انجام شد و در مجموع، 150 پرسشنامه تکمیل و تحلیل شد. روش تجزیه‌ و تحلیل اطلاعـات، با تکنیک مدل‌سازی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم‌افزار SmartPLS انجام گرفت. نتایج نشان مـی‌دهـد، سرمایۀ فکری و به طور دقیق‌تر سـرمایه‌هـای انسانی، رابطه‌ای و سازمانی، در بررسی جداگانه و مسـتقل از یکـدیگر، رابطـۀ معنـاداری بـا عملکـرد دارنـد، و به ترتیب سرمایۀ ساختاری با ضریب مسیر 483/0، سرمایۀ رابطه‌ای با ضریب مسیر 434/0 و سرمایۀ انسانی با ضریب مسیر 315/0، بیشترین تأثیرگذاری را بر عملکرد سازمانی داشته‌اند. تحقیق حاضر نشان داد که سرمایۀ فکری و ابعاد آن، تأثیر مثبت و معناداری بر عملکرد سازمان دارد. نتایج این پژوهش، جایگاه سرمایۀ فکری و ابعاد سه‌گانۀ آن را برای برنامه‌ریزی طرح‌های ارتقای عملکرد از طریق توسعۀ عوامل انسانی، تبیین کرده و برای مدیران شرکت توزیع برق، مبانی تجربی ارزشمندی را فراهم ساخته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Semantic Components Indicating the Link between Intellectual Capital Dimensions and Organizational Performance in Qazvin Power Distribution Company

نویسندگان [English]

  • Vahideh Alipoor 1
  • Atefeh Mehri Bazghaleh 2
  • Hatam Nikkhoo 3
1 Assistant Professor, Management & Accounting Department, Faculty of Humanities, Zanjan University, Zanjan, Iran
2 MA of Strategic Management, Faculty of Humanities, Zanjan University, Zanjan, Iran
3 Master of Business Administration, Faculty of Humanities, Islamic Azad University of Zanjan, Zanjan, Iran
چکیده [English]

The aim of this study is to investigate the effect of intellectual capital dimensions on organizational performance with the mediating role of human factors. The research is applied in terms of purpose and considered a descriptive research. This paper is built upon Habtor's research and develops the relationship between intellectual capital and corporate performance. This research used a survey methodology and employed a questionnaire tool with Cronbach's alpha coefficient of 0.938. The target population of this study includes managers, experts and employees of Qazvin Power Distribution Company who are familiar with the organization and intellectual capital concept. Simple random sampling strategy was used and a total of 150 questionnaires were completed and analyzed. The data analysis and analysis method was performed using Structural Equation Modeling Technique via SmartPLS software. The results show that intellectual capital and more precisely human capital, relational and organizational capital, separately and independently, have a significant relationship with performance. Structural capital with path coefficient of 0.483, relational capital with path coefficient of 0.434, and human capital with path coefficient of 0.315 had the greatest impact on organizational performance. The present study showed that intellectual capital and its dimensions have a positive and significant effect on organizational performance. The results of this research show the importance of intellectual capital and its three dimensions for performance improvement planning through the development of human factors. As well, this study provides valuable experiences for managers of the electricity distribution company.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Intellectual Capital
  • Human Capital
  • Structural Capital
  • Relational Capital
  • Organizational Performance

مراجع

دستگیر، محسن، محمدی، کامران (1388). سرمایه فکری: گنج تمام نشدنی سازمان.‎ تدبیر، سال 21، شمارۀ 214، 33-28.
زاهدی، سید محمد، لطفی‌زاده، فرشته (1386). ابعاد و مدل‌های اندازه‌گیری سرمایۀ فکری. مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، سال 18، شمارۀ 55، 64-39.
زردشتیان، شیرین، کریمی، علی (1398). ارائۀ مدل اثر سرمایۀ اجتماعی و سرمایۀ فکری بر عملکرد سازمانی (مطالعه موردی: ادارات ورزش و جوانان استان کرمانشاه). پژوهش در مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی، سال 9، شمارۀ 17، 85-97.
طالقانی، غلامرضا، غفاری، علی، حقیقی، محمد (1395). بررسی تأثیر ابزار مدیریت منابع انسانی بر بهبود عملکرد سازمانی میان کارکنان دانشگاه تهران.‎ مدیریت دولتی، سال 8، شمارۀ 1، 14ـ1.
عباسیان، شهریار، یوسفی،بهرام، زردشتیان، شیرین، عیدی، حسین(1397). تأثیر چابکی سازمانی بر عملکرد کارکنان با نقش میانجی سرمایۀ فکری (مورد مطالعه: کارکنان ادارات ورزش و جوانان استان‌های غرب کشور). مطالعات مدیریت رفتار سازمانی در ورزش، سال 5، شمارۀ 3، 104-91.
عسگریان، مصطفی (1370). مدیریتنیرویانسانی. تهران: جهاد دانشگاهی.
علی پور درویشی، زهرا، سردار دونیقی، سهیلا، لطفی دهخوارقانی، لیلا (1390). بررسی نقش میانجی سرمایۀ فکری بر ارتباط میان مدیریت منابع انسانی و عملکرد سازمانی. پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی، سال 3، شمارۀ2، 132-111.
فیض، داود، راستی، فرشته (1393). بررسی عوامل تأثیرگذار بنرهای تعاملی بر گردشگران. برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، سال 2، شمارۀ 10، 86-65.
مجتهدزاده، ویدا، علوی‌طبری، سیدحسین، مهدی‌زاده، مهرناز (1389) رابطة سرمایة فکری (انسانی، مشتری و ساختاری) و عملکرد صنعت بیمه (از دیدگاه مدیران).‎ بررسی‌ حسابداری و حسابرسی، سال 17، شمارۀ 60، 119-109.
نوری بروجردی، پیمان، محمودی، محمد، هارون کلایی، کاظم (1388). سنجش مدل‌های کمی ارزیابی سرمایۀ فکری با استفاده از متغیرهای مالی. حسابداری مدیریت، سال 2، شمارۀ 3، 101-89.
هومن، حیدرعلی (1384). مدل‌یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار لیزرل، تهران: انتشارات سمت.
Abbasian, S., Yousefi, B., Zardoshtian, S., Eydi, H. (2018). The effect of organizational agility on performance of employees with the intermediate role of intellectual capital (Case study: Staff of sports and Youth Departments of West Provinces of Iran). Scientific Journal of Organizational Behavior Management in Sport Studies, 5(3), 91-104.
Alipour Darvishi, Z., Sardar Donighi, S., Lotfi Dehkharghani L. (2012). Reviewing mediating roles relationships between human resource managers’ responsibilities and organizational performance of intellectual capitals upon. Journal of Research in Human Resources Management, 3(2), 111-132.
Asgarian, M. (1991). Human Resource Management, Tehran: Academic Jihad.
Asiaei, K., Jusoh, R., & Bontis, N. (2018). Intellectual capital and performance measurement systems in Iran. Journal of Intellectual Capital, 19(2), 294-320.
Andriessen, D. (2006). On the metaphorical nature of intellectual capital: A textual analysis. Journal of Intellectual capital, 7(1), 93-110.
Brennan, N., & Connell, B. (2000). Intellectual capital: Current issues and policy implications. Journal of Intellectual capital, 1(3), 206-240.
Bontis, N. (1998). Intellectual capital: An exploratory study that develops measures and models. Management decision, 36(2), 63-76.
Bontis, N., Keow, W. C. C., & Richardson, S. (2000). Intellectual capital and business performance in Malaysian industries. Journal of intellectual capital. 1(1), 85-100.
Bontis, N., Bart, C. K., Bose, S., & Thomas, K. (2007). Applying the balanced scorecard for better performance of intellectual capital. Journal of intellectual capital. 8(4). 653-665.
Cabrita, M. D. R., & Bontis, N. (2008). Intellectual capital and business performance in the Portuguese banking industry. International Journal of Technology Management, 43(1-3), 212-237.
Carson, E., Ranzijn, R., Winefield, A., & Marsden, H. (2004). Intellectual capital: Mapping employee and work group attributes. Journal of intellectual capital, 5(3), 443-463.
Cohen, S., & Kaimenakis, N. (2007). Intellectual capital and corporate performance in knowledge-intensive SMEs. The Learning Organization, 14(3), 241-262.
Chatzkel, J. (2002). A conversation with Göran Roos. Journal of Intellectual Capital, 3(2), 96-117.
Dastgir, M., & Mohammadi, K. (2009). Intellectual capital: The inexhaustible treasure of the organization. Industrial Management Institute, 21(214), 28-33.
Delaney, J. T., & Huselid, M. A. (1996). The impact of human resource management practices on perceptions of organizational performance. Academy of Management journal, 39(4), 949-969.
Edvinsson, L., & Sullivan, P. (1996). Developing a model for managing intellectual capital. European management journal, 14(4), 356-364.
Feiz, D., & Rasti, F. (2014). Investigating the factors affecting interactive banners on tourists. Journal of Tourism Planning and Development, 10(3), 65-86.
Habtoor, N. (2016). Influence of human factors on organisational performance: Quality improvement practices as a mediator variable. International Journal of Productivity and Performance Management, 65(4), 460-484.
Hsu, Y. H., & Fang, W. (2009). Intellectual capital and new product development performance: The mediating role of organizational learning capability. Technological Forecasting and Social Change, 76(5), 664-677.
Huang, C. F., & Hsueh, S. L. (2007). A study on the relationship between intellectual capital and business performance in the engineering consulting industry: A path analysis. Journal of civil engineering and management, 13(4), 265-271.
Huang, C., & Wang, M. C. (2008). The effects of economic value added and intellectual capital on the market value of firms: An empirical study. International Journal of Management, 25(4), 722.
Iqbal, A., Latif, F., Marimon, F., Sahibzada, U. F., & Hussain, S. (2019). From knowledge management to organizational performance: modelling the mediating role of innovation and intellectual capital in higher education. Journal of Enterprise Information Management, 32(1), 36-59.
Kalleberg, A.L. & Moody, J.W. (1994). Human resource management and organizational performance. American Behavioral Scientist, 37(7), 948-963.
Khalique, M., Bontis, N., Shaari, J. A. N. B., Yaacob, M. R., & Ngah, R. (2018). Intellectual capital and organisational performance in Malaysian knowledge-intensive SMEs. International Journal of Learning and Intellectual Capital, 15(1), 20-36.
Mahmoodi, M., Haronkolaee, K. (2009). Evaluation of intellectual capital quantitative models by financial performance variables. Management Accounting, 2(3), 89-101.
Mojtehed Zadeh, V., Alavi Tabari, S., Mehdizadeh, M. (2010). The relationship of intellectual capital (Human, Customer and Structural) and the performance of insurance industry "Managers' View Points". Accounting and Auditing Review, 17(2). 109-120.
Mouritsen, J., Bukh, P. N., Larsen, H. T., & Johansen, M. R. (2002). Developing and managing knowledge through intellectual capital statements. Journal of intellectual capital, 3(1), 10-29.
Neeliah, H., & Seetanah, B. (2016). Does human capital contribute to economic growth in Mauritius?, European Journal of Training and Development, 40(4), 248-261.
O’Donnell, D., O’Regan, P., & Coates, B. (2000). Intellectual capital: A Habermasian introduction. Journal of intellectual capital, 1(2), 187-200.
Rodov, I., & Leliaert, P. (2002). FiMIAM: Financial method of intangible assets measurement. Journal of intellectual capital, 3(3), 323-336.
Shirkhoda, E. (2018). The role of structural capital in creating business competitive advantage. The World Newspaper, Access at: https://donya-e-eqtesad.com (July 13,2018).
Taleghani, G., Ghafari, A., Haghighi, M. (2016). The Impact of human resource management practices (HRMPs) on the organizational performance among employees of the University of Tehran. Journal of Public Administration, 8(1), 1-14.
Zahedi, S., lotfi zadeh, F. (2007). Elements and measurement models of intellectual capital. Management Studies in Development and Evolution, 14(55), 39-64.
Zardoshtian, S., Karimi, A. (2019). Modeling the effects of social capital and intellectual capital on organizational performance (Case Study: Office of youth and sports Kermanshah province). Journal of Research in Sport Management; 9(17), 85-97.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 18 مهر 1398
  • تاریخ بازنگری: 01 آذر 1398
  • تاریخ پذیرش: 14 آذر 1398

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار